SYSTEM ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH W POLSCE
- projekt zwiększenia skuteczności i efektywności działań profilaktycznych w Polsce
Projekt realizowany przez Fundację "Masz Szansę" w ramach zadania publicznego pt. Przeprowadzenie całościowych badań dotyczących funkcjonowania systemu oddziaływań profilaktycznych w Polsce. Zadanie zlecone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach programu Bezpieczna+. Umowa nr MEN/2016/DWKI/1175
Celem projektu jest zwiększenie skuteczności profilaktyki uzależnień i zaburzeń zachowania w Polsce poprzez przeprowadzenie wielowymiarowej diagnozy sytuacji profilaktyki szkolnej i skali zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży oraz ocena polityki społecznej i skuteczności działań profilaktycznych prowadząca do wypracowania planu zmian profilaktyki w zakresie:
- Ekonomiczno-organizacyjnym i prawno-administracyjnym
- Narzędzi diagnozy potrzeb profilaktycznych, modelu oceny skuteczności osiągania celów profilaktycznych i jakości procesu realizacji profilaktyki ukierunkowanej na dzieci i młodzież w szkołach podstawowych, gimnazjalnych, zawodowych i ogólnokształcących różnych typów.
- Społeczno-kulturowych uwarunkowań działalności profilaktycznej, w tym zwłaszcza zaangażowania w profilaktykę społeczności szkolnej i jej otoczenia: nauczycieli, rodziców, personelu szkoły, reprezentantów społeczności lokalnych.
Rezultatem projektu będzie zestaw książek i broszur dla szkół, opisujących rekomendowany przez ekspertów i zweryfikowany w wyniku badań model działań profilaktycznych w Polsce.
Projekt jest oparty na dwóch formach działania: praca koncepcyjna i rekomendacyjna zespołu eksperckiego (model Delphi) oraz dwuetapowa, wielowymiarowa, ogólnopolska diagnoza i ewaluacja działań profilaktycznych i ich uwarunkowań. Realizacja obejmuje:
- Stworzenie eksperckiej wizji badań ewaluacyjnych.
- Diagnozę przekrojową, jak i badania podłużne oraz badania towarzyszące realizacji działań profilaktycznych.
- Opis rezultatów badań i rekomendacje przekazane na konferencjach, w publikacji po polsku i po i angielsku oraz w zestawie broszur online dla szkół i gmin, dostępnych także na platformie internetowej.
Działania planowane do przeprowadzenia w ramach projektu są przedstawione poniżej:
A. Pierwszy etap będzie zmierzał do wytworzenia eksperckiej wizji przyszłych badań ewaluacyjnych. Zespoły eksperckie opracują w pierwszej fazie realizacji projektu koncepcje i kluczowe podstawy diagnozy, prowadzonej później na terenie reprezentatywnie dobranych ośrodków kraju, w których są realizowane typowe formy profilaktyki szkolnej i środowiskowej. Zestaw 3 ekspertyz jaki powstanie dostarczy Ministerstwu Edukacji Narodowej, a także jednostkom administracji samorządowej odpowiedzialnym za oświatę i wychowani, jak i szkołom uporządkowanych informacji i rekomendacji dotyczących:
- uwarunkowań prawno-administracyjnych,
- jakości i form działań profilaktycznych,
- uwarunkowań społeczno-kulturowych i mechanizmów finansowania profilaktyki zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży.
W celu przygotowania powyższych informacji dla MEN, samorządów i szkół zostaną przeprowadzone następujące działania:
- Badania pilotażowe narzędzi diagnostycznych w grupach reprezentatywnych
- Przygotowanie, organizacja i realizacja badań
- Badania - pierwszy pomiar
- wykonanie badań grupowych w szkołach
- grupowe wywiady zogniskowane
- Opis ilościowy wyników pierwszej tury badań
- Badania – drugi pomiar
- wykonanie badań grupowych w szkołach
- grupowe wywiady zogniskowane
- Opis ilościowy wyników drugiej tury badań.
Wszystkie badania będą prowadzone w szkołach dobranych w procedurze losowania. Podstawą do określenia zakresu i form badań oraz późniejszej współpracy będą informacje o procesie realizacji profilaktyki i dokumenty szkolne (statut, SPW, SPP z załącznikami) przekazane przez szkoły koordynatorom terenowym badań.
B. Drugi etap będzie miał charakter popularyzatorsko-upowszechniający i będzie towarzyszył eksperckim panelom i wieloośrodkowym pomiarom diagnostyczno-ewaluacyjnym. W ramach tego procesu odbędą się spotkania konferencyjne w różnych miastach Polski. W konferencjach będą uczestniczyli aktywnie przedstawiciele samorządu, dyrektorzy szkół, pedagodzy i nauczyciele oraz realizatorzy działań profilaktycznych. Powstaną co najmniej dwie zwarte publikacje pokonferencyjne z opracowaniami przygotowanymi przez uczestników po polsku i po i angielsku oraz zestaw ulotek online dla szkół i gmin, przedstawiających rezultaty badań, rekomendacje i sposób ich praktycznego wdrażania.